Δύο πρώην πρωθυπουργοί, ο Κώστας Καραμανλής και ο Αντώνης Σαμαράς, μαζί με τον πρώην υπουργό Αλέκο Παπαδόπουλο, βρέθηκαν στο βήμα του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών για να μιλήσουν με αφορμή την παρουσίαση του νέου βιβλίου του Σταύρου Λυγερού, «Οι αθέατες όψεις του πολέμου στην Ουκρανία». Η εκδήλωση αναδεικνύει τις κρίσιμες γεωπολιτικές πτυχές της σύρραξης, με φόντο τις ραγδαίες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή ασφάλεια και τον διεθνή ρόλο της Ελλάδας.
Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής εξαπέλυσε μετωπική επίθεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση , ασκώντας δριμεία κριτική στον σχεδιαζόμενο ευρωπαϊκό αμυντικό μηχανισμό SAFE, τον οποίο χαρακτήρισε ατελέσφορο εάν επιχειρηθεί να ενσωματώσει την Τουρκία.
Σε μια από τις πλέον αιχμηρές τοποθετήσεις του τα τελευταία χρόνια, ο Καραμανλής προειδοποίησε ότι είναι αδιανόητο η ΕΕ να επιχειρεί εξισορροπητικές πολιτικές, τοποθετώντας στο ίδιο επίπεδο μια χώρα-μέλος που απειλείται, όπως η Ελλάδα, και μια τρίτη χώρα που εδώ και δεκαετίες καταλαμβάνει στρατιωτικά το 37% της Κυπριακής Δημοκρατίας και αμφισβητεί ευθέως την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας.
Κόκκινη γραμμή η στρατιωτική χρηματοδότηση της Άγκυρας
Ο πρώην πρωθυπουργός χαρακτήρισε αδιανόητη κάθε σκέψη για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση εξοπλιστικών προγραμμάτων που θα μπορούσαν να καταλήξουν στα χέρια της Άγκυρας. «Οποιαδήποτε συμμετοχή της Τουρκίας στους μελλοντικούς αμυντικούς μηχανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απαράδεκτη», δήλωσε, υπογραμμίζοντας πως μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο θα νομιμοποιούσε την τουρκική επιθετικότητα, αλλά θα υπονόμευε ευθέως τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Επιφυλάξεις για τη Διακήρυξη των Αθηνών
Αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο Κώστας Καραμανλής εμφανίστηκε ιδιαίτερα επιφυλακτικός απέναντι στη λεγόμενη «Διακήρυξη των Αθηνών» για τη φιλία και την καλή γειτονία, τονίζοντας πως κάθε προσπάθεια οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την Τουρκία δεν μπορεί να παραβλέπει τον βαθιά αναθεωρητικό και νεοοθωμανικό χαρακτήρα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Η φιλία, σημείωσε με νόημα, προϋποθέτει πρώτα και κύρια τον σεβασμό των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και την εγκατάλειψη απειλών χρήσης βίας.
Ηλεκτρική απομόνωση με ευθύνη της Ευρώπης
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης των ελληνικών νησιών, καταγγέλλοντας ως «εξωφρενικό» το γεγονός ότι οι εργασίες σταμάτησαν υπό την πίεση της Τουρκίας, ακόμη και σε περιοχές όπου δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση ως προς την εθνική κυριαρχία. Το περιστατικό με την επέμβαση σε ελληνικό καλώδιο από ιταλικά σκάφη που ενοικιάστηκαν από γαλλική εταιρεία, εξήγησε, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η τουρκική πλευρά επιβάλλει καταχρηστικά τετελεσμένα ακόμη και εντός των χωρικών υδάτων της Ελλάδας.
Κριτική στη δυτική στάση για τον πόλεμο στην Ουκρανία
Παράλληλα, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις, ασκώντας κριτική στη μονομερή στάση της Δύσης απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία. Κατηγόρησε τις ηγεσίες της Ευρώπης για «μανιχαϊστική» αντίληψη, που δυσχεραίνει κάθε προοπτική επίλυσης και ενισχύει τα αδιέξοδα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να αποκτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση πραγματική στρατηγική αυτονομία, ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας. Μια στρατηγική που, κατά την άποψή του, θα πρέπει να στηρίζεται σε αρχές και σε κοινές αξίες, και όχι σε συγκυριακές συμμαχίες ή συμφωνίες που εξυπηρετούν πρόσκαιρα συμφέροντα.
Προειδοποίηση για τους θεσμούς και τα μέσα ενημέρωσης
Ο πρώην πρωθυπουργός προχώρησε και σε μια πιο θεσμική επισήμανση, καταδικάζοντας με έντονο τρόπο τις τάσεις χειραγώγησης της Δικαιοσύνης και των Μέσων Ενημέρωσης που παρατηρούνται τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Όπως τόνισε, τέτοιες πρακτικές είναι βαθιά αντιδημοκρατικές και απειλούν την ίδια την ουσία του δυτικού πολιτικού πολιτισμού. Η ελευθερία του λόγου και η ανεξαρτησία των θεσμών, είπε, αποτελούν προϋποθέσεις για τη σταθερότητα των κοινωνιών και δεν μπορούν να τίθενται υπό αμφισβήτηση ή να εργαλειοποιούνται για πολιτικές σκοπιμότητες.
Σαφή μηνύματα για την Ευρώπη και την Ελλάδα
Η παρέμβαση Καραμανλή έρχεται σε μια συγκυρία κατά την οποία η ευρωπαϊκή στρατηγική βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Η στάση του δείχνει σαφώς ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να παραμένει σιωπηλή όταν αμφισβητούνται τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ούτε να αποδέχεται «ίσες αποστάσεις» που εξομοιώνουν το θύμα με τον θύτη. Με αιχμή την τουρκική προκλητικότητα, αλλά και την ανάγκη για ισχυρή, αυτόνομη και δημοκρατική Ευρώπη, ο πρώην πρωθυπουργός σκιαγράφησε ένα πολιτικό και γεωπολιτικό πλαίσιο που αξιώνει σαφείς τοποθετήσεις, σταθερές αρχές και στρατηγικό βάθος.
Η εκδήλωση προσέλκυσε ευρεία πολιτική παρουσία, ανάμεσα στους οποίους οι βουλευτές της ΝΔ Μάξιμος Χαρακόπουλος και Μίλτος Χρυσομάλλης, καθώς και οι πρώην υπουργοί Κώστας Λαλιώτης και Γιάννης Πανούσης.
