Ηκατάργηση του ΟΠΕΚΕΠΕ και η ενσωμάτωση των λειτουργιών πληρωμών και ελέγχων στην ΑΑΔΕ, όπου θα μεταφερθεί και το προσωπικό του οργανισμού, αποφασίστηκε σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Στην εν λόγω σύσκεψη συμμετείχαν και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκη, οι υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργός Γιώργος Μυλωνάκης και ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η απόφαση έρχεται λίγο μετά την αποκάλυψη ενός από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς των τελευταίων ετών στον αγροτικό τομέα.
«Η κυβέρνηση, σε συνεργασία με τις Ευρωπαϊκές Αρχές, δρομολογεί παρεμβάσεις για την ανασυγκρότηση του ΟΠΕΚΕΠΕ», αναφέρουν πηγές του Μαξίμου, ενός οργανισμού που επί χρόνια διαχειρίζεται κοινοτικά κονδύλια ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως, χωρίς ουσιαστική λογοδοσία και με σημαντικά ερωτήματα ως προς τη διαφάνεια και τη διαχείριση.
Η πρόσφατη επέμβαση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ, και η πολύωρη έρευνα που ακολούθησε, ανέδειξε με εμφατικό τρόπο τις παθογένειες δεκαετιών: αδιαφάνεια, ανεπαρκείς ελεγκτικοί μηχανισμοί και διαρκής έκθεση του δημόσιου συμφέροντος. Δεν είναι τυχαίο ότι η υπόθεση απασχολεί πλέον τις ευρωπαϊκές δικαστικές αρχές, με υλικό (φακέλους και ψηφιακά αρχεία) να ερευνάται ενδελεχώς.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η κυβέρνηση προχωρά σε διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα των Αγροτικών Ενισχύσεων και Πληρωμών, επιδιώκοντας ένα πιο διαφανές, λειτουργικό και φιλικό προς τους παραγωγούς πλαίσιο.
Το χρονικό της υπόθεσης
Το 2024, εσωτερικός έλεγχος, αλλά και αναφορές από ελεγκτικές υπηρεσίες (συμπεριλαμβανομένων και ευρωπαϊκών οργάνων) αποκάλυψαν σοβαρές παρατυπίες στη διαδικασία καταβολής επιδοτήσεων σε χιλιάδες αγρότες – κτηνοτρόφους.
Η αποκάλυψη της απάτης ξεκίνησε όταν η Παρασκευή Τυχεροπούλου, επικεφαλής του Εσωτερικού Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ, εντόπισε σοβαρές παρατυπίες. Αντί όμως να υπάρξει έρευνα, η ίδια απομακρύνθηκε, αποκλείστηκε από τις βάσεις δεδομένων της υπηρεσίας και κλειδώθηκε έξω από το γραφείο της.
Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, πάνω από 170 εκατομμύρια ευρώ φαίνεται να δόθηκαν από το 2017 έως σήμερα, είτε σε δικαιούχους που δεν πληρούσαν τα κριτήρια, είτε για εκτάσεις που δεν υφίστανται, είτε μέσω εικονικών δηλώσεων.
Η έρευνα της Ε.Ε. επικεντρώνεται στον τρόπο δημιουργίας του συστήματος απάτης και στην πιθανή εμπλοκή κυρίως του ΟΠΕΚΕΠΕ, που είναι αρμόδιος για την εποπτεία της διανομής των ευρωπαϊκών χρημάτων μέσα στα χρόνια. Η αλλαγή στον τρόπο που διαχειριζόταν ο οργανισμός την εκταμίευση των επιδοτήσεων για τη στήριξη αγροτών έγινε το 2017, κατόπιν μεταβολών της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, όταν δημιουργήθηκε ένας ευρύτερος «ορισμός» για τις επιδοτούμενες εκτάσεις για βοσκή στην περιοχή της Μεσογείου και πλέον περιλάμβανε, όχι μόνο λιβάδια, αλλά και θαμνώδεις εκτάσεις και δασώδεις βοσκότοπους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, δικαιούχοι έλαβαν επιδοτήσεις ακόμη και για εκτάσεις εκτός Ελλάδας. Το ελληνικό ερευνητικό site Inside Story αποκάλυψε ότι σε 34 περιπτώσεις οι αιτούντες δήλωσαν γη σε χώρες όπως η Βόρεια Μακεδονία, που δεν είναι καν στην ΕΕ.
- Ιανουάριος 2024: Ξεκινά εσωτερικός έλεγχος στον ΟΠΕΚΕΠΕ μετά από αναφορές για παρατυπίες στην καταβολή επιδοτήσεων.
- Μάρτιος 2024: Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) ενημερώνει τις ελληνικές αρχές για πιθανές παραβιάσεις στη διαχείριση των κοινοτικών ενισχύσεων.
- Ιούνιος 2024: Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία Διαφθοράς ξεκινά προκαταρκτική έρευνα για την υπόθεση, με επίκεντρο τις καταγγελίες για εικονικές δηλώσεις αγροτικών εκτάσεων και καταβολή επιδοτήσεων σε μη δικαιούχους.
- Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2025: Απαγγέλθηκαν κατηγορίες για 100 υπόπτους.
- Μάιος 2025: Έρευνα μετ’ εμποδίων στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ στην Αθήνα και την Κρήτη.
