Στα υπόγεια του Δικαστικού Μεγάρου Τρίπολης είναι ακόμη χαραγμένα τα σημάδια και τα μηνύματα κυρίως μελλοθάνατων που φυλακίστηκαν εκεί κατά τη διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου.
Σώζονται μέχρι και σήμερα ζωγραφιές των μελλοθάνατων και άλλα μηνύματα που παρά το πέρασμα του χρόνου έχουν μείνει ανεξίτηλα σε αρκετές περιπτώσεις.
Συγκεκριμένα οι τρεις αίθουσες στη νότια πλευρά είχαν χρησιμοποιηθεί ως φυλακές (δύο ως κρατητήρια, ανδρών και μια γυναικών) από τα τέλη του 1943 έως την απελευθέρωση, από τα Τάγματα Ασφαλείας, που είχαν ως Διοικητήριο το Δικαστικό Μέγαρο. Στον Εμφύλιο χρησιμοποιήθηκαν ως χώρος κράτησης και οι έξι αίθουσες από την αρχή έως και λίγα χρόνια μετά τη λήξη του.
Το μνημείο αυτό είναι ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα από την ηρωική και συνάμα τραγική δεκαετία του ’40. Η υγρασία των υπογείων καταστρέφει σταδιακά τις επιγραφές και ζωγραφιές, που έχουν ανάγκη άμεσης συντήρησης. Ενδεχομένως και με την αφαίρεση του επιχρίσματος και στις τρεις άλλες αίθουσες να αποκαλυφθούν και άλλα τέτοια στοιχεία.
Εκπρόσωποι φορέων, συλλογικοτήτων, επιστημών και πολιτών έχουν συγκεντρώσει 500 υπογραφές και ζητούν οι χώροι αυτοί, να καταστούν επισκέψιμοι κυρίως για όλα τα σχολεία της περιοχής, για τους επισκέπτες αλλά και τους κατοίκους της Τρίπολης.
Οι συντονιστές της πρωτοβουλίας κύριοι Βέμμος Παναγιώτης και Ζαχαριάς Κώστας παραχώρησαν συνέντευξη την Τετάρτη 17 Μαρτίου και μίλησαν και τις δράσεις της επιτροπής και για να ενημερώσουν το κοινό ότι η συλλογή υπογραφών από άτομα και συλλογικότητες συνεχίζεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση kozax@otenet.gr .
Ο εκπαιδευτικός και μελετητής τοπικής ιστορίας κ. Βέμμος μίλησε για τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει τόσο στα υπουργεία Δικαιοσύνης και Πολιτισμού, όσο και στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και στον Δήμο Τρίπολης και στην Εφορεία Νεότερων Μνημείων, ευελπιστώντας ότι είναι η ώρα να προχωρήσει κάτι σημαντικό για την πόλη.
«Το κτίριο αυτό δεν ικανοποιεί πια τις ανάγκες τις Δικαιοσύνης, πρέπει να γίνει νέο κτίριο για τα δικαστήρια της Τρίπολης, έτσι ώστε αυτό το ιστορικό μνημείο να γίνει επιτέλους Μουσείο του Αγώνα»
Ο κ. Ζαχαριάς ανέφερε ότι υπάρχουν βασικά ιστορικά στοιχεία στα υπόγεια των δικαστηρίων τα οποία δεν πρέπει να χαθούν, τονίζοντας ότι η αποκατάσταση πρέπει να γίνει γρήγορα γιατί οι καταστροφές σε αρκετές περιπτώσεις ίσως είναι μόνιμες.
«Οι αίθουσες πρέπει να συντηρηθούν και καθεμία από αυτές έχει την δική της ιστορία, που αναδεικνύουν τα μηνύματα.»
Οι πρωτοβουλίες που έχουν γίνει από πλευράς των φορέων είναι αρκετές, σημείωσε ο κ. Ζαχαριάς, αναλύοντας τα αιτήματα της συντονιστικής τα οποία είναι τα εξής:
1)Να μην υπάρξει παρέμβαση στα υπόγεια του Δικαστικού Μεγάρου, πριν γίνει μελέτη για τη συντήρηση και την ανάδειξη όλων των αιθουσών του. Ιδιαίτερη σημασία έχει η τρίτη αίθουσα δίπλα στις δύο που έχουν αποδοθεί στο Δήμο, αφού στην Κατοχή υπήρξε ξεχωριστό κρατητήριο γυναικών. Αυτό το γεγονός επιβεβαιώνεται από τον κατάλογο των εκτελεσμένων την Πρωτομαγιά του 1944 στον Άγιο-Θανάση, αφού σε αυτόν συμπεριλαμβάνονται και τέσσερις γυναίκες. Είναι γνωστό από μαρτυρίες ότι οι εκτελεσθέντες μεταφέρθηκαν εκεί από τα υπόγεια του Δικαστικού Μεγάρου.
2) Να εξεταστεί η πρόταση του αείμνηστου πρώην Δημάρχου Τρίπολης Θ. Σεχιώτη για ίδρυση και λειτουργία Μουσείου του Αγώνα στην Τρίπολη και μάλιστα στο σημαντικότερο κτήριο της πόλης το Δικαστικό Μέγαρο, αφού το εν λόγω κτήριο δε μπορούσε ούτε τότε ούτε και τώρα να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της Δικαιοσύνης είτε σε άλλο πρόσφορο και λειτουργικό χώρο. Τα δε υπόγεια να αξιοποιηθούν ως Μουσείο της Εθνικής Αντίστασης, Συμφιλίωσης και ιστορικής μνήμης. Τούτο δε αποκτά ιδιαίτερη σημασία εν όψει του εορτασμού των 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης, αφού η Τριπολιτσά πέραν κάθε αμφισβήτησης, αποτέλεσε το επίκεντρό της. Τρίπολη Μάρτιος 2021
Τέλος, να αναφέρουμε ότι το παραπάνω κείμενο υπογράφουν μέλη της Βουλής των Ελλήνων, πρώην υπουργοί, βουλευτές και ευρωβουλευτές, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, διαπρεπείς επιστήμονες, εκπρόσωποι σημαντικών συνδικαλιστικών και κοινωνικών φορέων, αντιστασιακοί, μέλη οικογενειών κρατουμένων και εκτελεσθέντων την περίοδο της γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου και κρατούμενος στα υπόγεια του Δικαστικού μεγάρου Τρίπολης την ίδια περίοδο καταδικασμένος σε θάνατο.
